ΠΟΠ Πεζά
ΠΟΠ Πεζά
Ποικιλία:
Λευκά
- Βηλάνα
Ερυθρά
- Κοτσιφάλι
- Μανδηλαριά
Σημαντικότερα στυλ:
- Λευκό ξηρό
- Ερυθρό ξηρό
Περιοχή:
Ηράκλειο, Κρήτη
Τύποι κρασιών:
- Ερυθρός ξηρός
- Λευκός ξηρός
Η ζώνη
Η οριοθετημένη περιοχή για την παραγωγή οίνων ΠΟΠ Πεζά περιλαμβάνει τις κοινότητες Πεζών, Άγ. Παρασκιών, Άγ. Βασίλειου, Αλάγνιου, Αστρακών, Αστριτσίου, Καλλονής, Καταλαγαρίου, Κουνάβων, Μελέσων, Μυρτιάς, Χουδετσίου, Πατσιδέρου, Πανοράματος και Σαμπάς στα κεντρικά προς βόρεια του νομού Ηρακλείου Κρήτης. Για τους λευκούς οίνους εξαιρούνται οι περιοχές που βρίσκονται σε υψόμετρο κάτω από τα 300 μέτρα.
Το κλίμα της περιοχής είναι τυπικό μεσογειακό. Οι ορεινοί όγκοι που υπάρχουν στο κέντρο του νησιού προστατεύουν τους αμπελώνες της ζώνης από τους θερμούς νότιους ανέμους, ενώ οι δροσεροί βόρειοι άνεμοι βοηθούν ώστε η θερμοκρασία κατά την διάρκεια του καλοκαιριού να διατηρείται σε ικανοποιητικά επίπεδα. Το υψόμετρο φτάνει έως τα 750-800 μέτρα, ενώ η έντονη τοπογραφία οδηγεί σε ποικιλομορφία terroir.
Ιστορία
Η αμπελοκαλλιέργεια ήταν ανεπτυγμένη στην ευρύτερη περιοχή των Πεζών από πολύ νωρίς. Γνώρισε ιδιαίτερη άνθιση την περίοδο της Ενετοκρατίας στο νησί. Τα μοναδικά σε μέγεθος, λαξευτά και καμαροσκεπή πατητήρια τα οποία σώζονται στους οικισμούς Κουνάβοι (15-16ος αιώνας) και Αλάγνι ανάγονται στην μεσαιωνική περίοδο και αποδεινύουν τη σπουδιαότητα της αμπελοκαλλιέργειας στην οικονομία και την καθημερινή ζωή των κατοίκων της περιοχής. Κατά την Οθωμανική αυτοκρατορία, η παραγωγή μειώνεται, ενώ η επαφή με τις αγορές της ∆ύσης γνωρίζει φθίνουσα πορεία. Παρ’ όλα αυτά, δεν είναι λίγες οι φορές που ακόμη και οι ανώτατοι θρησκευτικοί και πολιτικοί ηγέτες των Οθωμανών, οι σουλτάνοι, υποκύπτουν στα θέλγητρα αυτού του εξαιρετικού ποτού.
Στην σύγχρονη ιστορία καθοριστικό ρόλο έπαιξε η λειτουργία της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Πεζών (1933) που αποτέλεσε τον πυρήνα για την ανάπτυξη της περιοχής ενισχύοντας την αμπελουργική και οινοποιητική παράδοση.
Ποικιλίες και χαρακτηριστικά
Τα λευκά κρασιά ΠΟΠ Πεζά παράγονται αποκλειστικά από τη λευκή ποικιλία Βηλάνα, δίνοντας κρασιά με φρεσκάδα, κομψότητα και μέτρια ένταση αρωμάτων και γεύσεων. Αυτές παραπέμπουν σε φρουτώδη (λεμόνι και μήλο) και ανθικά στοιχεία. Η γεύση του είναι ευκολόπιοτη με αναζωογονητική οξύτητα, μέτριο επίπεδο αλκοόλης και μέτριο σώμα. Τα κρασιά αυτά απολαμβάνεται περισσότερο όσο είναι φρέσκα, υπάρχουν όμως κάποια παραδείγματα κρασιών που εξελίσσονται όμορφα για μερικά χρόνια.
Τα ερυθρα κρασιά ΠΟΠ Πεζά παράγονται από συνοινοποίηση των ερυθρών ποικιλίων Μανδηλαριά και Κοτσιφάλι. Οι δύο αυτές ποικιλίες αλληλοσυμπληρώνονται καθώς το Κοτσιφάλι δίνει ανοιχτόχρωμα κρασιά με έντονα αρώματα, χαμηλές έως μέτριες τανίνες και υψηλό αλκοόλ, ενώ η Μανδηλαριά είναι βαθύχρωμη με υψηλότερα επίπεδα τανίνης και οξύτητας. Έτσι, ο συνδυασμός τους θεωρείται ότι είναι ιδιαίτερα επιτυχής με ώριμα αρώματα σκούρων φρούτων και βοτάνων, με μέτριο σώμα, ισορροπημένες τανίνες και οξύτητα. Αρκετά από αυτά μπορούν να εξελιχθούν για μερικά χρόνια στην φιάλη.
